دیابت یکی از شایع ترین بیماری هایی می باشد که عوارض بسیاری را برای فرد مبتلا ایجاد می کند. چاقی و اضافه وزن یکی از عوارض این بیماری می باشد. چاقی به همراه قند خون بالا برای فرد مبتلا بسیار خطرناک می باشد. دلایل بسیار زیادی وجود دارد که افراد مبتلا به این بیماری خاموش به چاقی نیز دچار می شوند. بیماران برای کنترل و تنظیم قند خون خود باید داروهایی را طبق تجویز و نظر پزشک مصرف نمایند که این داروها ممکن است در این افراد اضافه وزن ایجاد نمایند.

رابطه مستقیمی بین این بیماری و چاقی وجود دارد،  افراد چاق که مستعد بیماری دیابت هستند نیز به دلیل اضافه وزن بالا بعد از گذشت زمان ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، بنابراین افراد باید وزن خود را کاهش دهند. از دلایل اضافه وزن در افرادی که قند خون بالا دارند می توان به تاثیر انسولین در بدن آنها اشاره کرد. انسولین باعث میشود که کالری ها و چربی های اضافه غذا در بدن به صورت کامل جذب شود و این جذب چربی به صورت اضافه وزن در افراد دیابتی قابل مشاهده می باشد.

چاقی در کدام نوع دیابت بیشتر قابل مشاهده است؟

افرادی که مبتلا به بیماری قند خون بالا از نوع دو می باشند بیشتر دچار چاقی می شوند. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۳۰ سال قابل مشاهده است. شروع این بیماری بسیار آهسته می باشد از علائم این بیماری می توان به تاری دید، بهبودی دیررس زخم، احساس سوزش و بی حسی در انگشتان پاها اشاره کرد. افراد مبتلا بیماری خاموش نوع یک دچار کاهش وزن و لاغری می شوند، این بیماری اغلب در سنین زیر ۳۰ سال به وجود می آید و شروع پرصدایی دارد و با علائمی چون تشنگی، پرنوشی، ادرار زیاد، خستگی شدید تظاهر پیدا می کند.

راهکارهای کاهش وزن افرادی که قند خون بالا دارند چیست؟

بیماران باید طبق قد، وزن و استخوان بندی بدن خود کالری مورد نیاز بدن خود را محاسبه و طبق این کالری غذای مورد نیاز خود را مصرف کنند. بیمارانی که قند خون بالا دارند باید کالری که مورد مصرف قرار می‌دهند از کالری مورد نیاز بدن آنها کمتر باشد. از دیگر راهکارهای موثر برای کاهش وزن، انجام حرکات ورزشی به صورت مداوم می باشد. حرکات ورزشی در افراد مبتلا به این بیماری باعث می شود که مقاومت بدن نسبت به انسولین کاهش یابد. از نتایج ورزش کردن کاهش وزن، کالری سوزی و کاهش مقاومت بدن نسبت به انسولین می باشد.

بیماران مبتلا باید تحت نظر پزشک از داروهای کاهنده قند خون مانند داروهای خوراکی و انسولین استفاده کنند. تجویز دارو و دوز مناسب آن باید توسط پزشک انجام شود. پزشک معالج با توجه به میزان قند خون و بدن فرد بیمار، داروی مناسب با کمترین عوارض جانبی را تجویز می‌کند. بیماران نباید بدون تجویز پزشک دوز انسولین  تزریقی را برای کاهش وزن خود کاهش دهند. کاهش دوز انسولین بدون نظر پزشک ممکن است باعث افزایش قند خون و مشکلات زیادی برای بیماران شود.

آیا انسولین باعث چاقی می شود؟

انسولین در تنظیم قند خون افرادی که مبتلا به بیماری دیابت هستند نقش بسیار موثری دارد. علاوه بر این هورمون انسولین، انرژی موجود در غذا را به چربی تبدیل می کند. غذا ابتدا در روده تبدیل به گلوکز یا قند خون می شود، سپس قند از روده وارد جریان خون می شود و هورمون انسولین باعث میشود که قند از جریان خون وارد سلول های بدن شود، در نتیجه مقدار قند خون در حد نرمال و متعادل باقی می ماند.

قند جذب شده توسط این هورمون در بدن توسط سلول ها به انرژی یا چربی ذخیره شده تبدیل می شود. وظیفه انسولین تحریک سلول های عضلات، بافت چربی و کبد می باشد تا قند را جذب کنند. تزریق انسولین در بیماران باعث می شود که جذب قند و گلوکز سلول های بدن از مواد غذایی افزایش یابد و فرد دچار اضافه وزن و چاقی شود. بیمارانی که برای کنترل قند خون از انسولین استفاده می کنند باید همواره با استفاده از راهکارهای موثر به کاهش وزن خود اقدام نمایند.

درمان چاقی کدام نوع از دیابت را درمان می کند؟

درمان چاقی و کاهش وزن می تواند به درمان بیماری خاموش از نوع دو کمک کند، چون در این نوع بیماری، انسولین تولید شده از پانکراس به خوبی عمل نمی کند. در واقع پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نمی کند و یا اینکه انسولین ترشح شده به علت مقاومت وجود مقاومت به انسولین مخصوصاً در افراد چاق فاقد کارایی لازم است. کاهش مناسب وزن در این بیماران باعث می شود که عملکرد انسولین بهبود پیدا کند.

علاوه بر این درمان چاقی در این نوع افراد باعث میشود که نیاز به داروهای کاهنده قند خون نیز کاهش یابد. افرادی که قند خون بالا دارند می توانند با یک ورزش منظم و مداوم در زمان بندی تعیین شده به وزن ایده آل و مناسب برسند و از بسیاری از مشکلات پیشگیری نمایند. تغییر رفتار و سبک زندگی نیز در این افراد به کاهش وزن موثر کمک می کند.

چه نوع چاقی و اضافه وزن باعث دیابت می شود؟

چربی که در ناحیه داخلی شکم ذخیره می شود جزء چربی هایی می باشد ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد و به چربی احشایی معروف است. این نوع چربی در دیواره های اندام های داخلی قرار می گیرد. چربی احشایی اگر در ناحیه زیر شکم قرار گیرد خطرناک می باشند، چون چربی در ناحیه شکم به راحتی با ورزش از بین نمی رود. سلول های چربی واقع در شکم مواد شیمیایی را آزاد می‌کنند که باعث ناکارآمدی عملکرد انسولین در بدن می شود و افراد را مستعد بیماری دیابت از نوع دو می کند.

جمع بندی

رابطه بین چاقی و قند خون بالا یک رابطه مستقیم و دو طرفه است. افرادی که مبتلا به بیماری هستند با مصرف دارو و تزریق انسولین ممکن است دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند. در افراد مستعد بیماری با چاقی و اضافه وزن، احتمال ابتلا به  دیابت در بدن آنها افزایش می‌یابد. افراد مبتلا و یا مستعد بیماری قند خون بالا باید همواره با کنترل وزن خود و رژیم غذایی سالم مقاومت بدن خود را نسبت به انسولین کاهش دهند. در کلینیک سلامت ایرانیان با تغییر سبک زندگی توانستیم دیابت را تا حد بسیار زیادی کنترل کنیم و وابستگی به دارو را بسیار کاهش دهیم. برای درمان دیابت حتما مقاله دکتر کلاهدوزان در رابطه با این موضوع را بخوانید.

دیابت بارداری مشکلی است که بسیاری از خانم ها در دوران بارداری با آن مواجه می شوند. قند خون بالا در دوران بارداری برای مادر و جنین خطرناک است. در بدن خانم های بارداری که به دیابت مبتلا می‌شوند هورمون انسولین به اندازه کافی ترشح نمی شود. علاوه بر این سلول های بدن یک خانم باردار نسبت به انسولین واکنش نشان نمی‌دهند و بدن خانم باردار مبتلا به عارضه مقاومت به انسولین می شود.

در این حالت بدن به هورمون انسولین بیشتری برای تنظیم قند خون نیاز دارد و سلول های بدن با مقاومت در برابر ترشح این هورمون باعث افزایش قند خون در بدن خانم باردار می شوند. قند خون بالا در این دوران مشکلات زیادی را برای مادر و جنین ایجاد می کند که یکی از این مشکلات تولد جنین با وزن زیاد می باشد. از مشکلات دیگر می توان به زایمان زودرس اشاره کرد که ممکن است خطراتی را برای مادر و جنین ایجاد کند. جنین مادری که به دیابت مبتلا می باشد ممکن است در دوران بزرگسالی به دیابت نوع دو مبتلا شود.

تأثیر دیابت بارداری بر حرکات جنین

قند خون بالا در دوران بارداری بر حرکات جنین تأثیر می گذارد، جنین به طور طبیعی در بدن مادر بین ۱۲۰ الی ۱۴۰ دقیقه به صورت کامل می خوابد. اما جنین مادری که مبتلا به دیابت است ممکن است به دلیل غذا نخوردن مادر برای کاهش و تنظیم سطح قند خون گرسنه بماند. گرسنگی جنین باعث می شود که یا تکان نخورد یا تکان خوردن آن به حداقل برسد. در این حالت قند خون جنین به شدت کاهش می یابد.

بهتر است در این حالت، مادر از یک خوراکی شیرین استفاده کند و در صورتی که این حالت زیاد تکرار شود مادر باید به پزشک معالج خود مراجعه کند. با مراجعه مادر باردار پزشک می تواند برای اطمینان از سلامتی جنین، نوار قلب جنین را آماده کند. خانم بارداری که مبتلا به دیابت است باید تحت نظر پزشک باشد و از رژیم غذایی تجویز شده توسط پزشک استفاده نماید.

عوارض انسولین در بارداری

مصرف داروهای کاهنده قند خون برای مادر باردار مجاز نمی باشد چون این داروها از جفت عبور می‌کنند و به بدن جنین می رسند، در این حالت ترشح انسولین در بدن جنین افزایش می یابد و افت قند خون و هیپوگلیسمی در بدن جنین اتفاق می افتد. خانم باردار مبتلا به دیابت است بهتر است برای تنظیم قند خون به جای داروهای خوراکی از انسولین استفاده کنند، چون داروهای خوراکی قدرت کمتری در تنظیم قند خون مادر باردار را دارند.

البته مصرف تزریق انسولین برای مادران باردار باید تحت نظر پزشک انجام شود. خانم ها در دوران بارداری نباید به هیچ وجه مصرف خودسرانه انسولین را انجام دهند و همواره باید با تجویز پزشک و با در نظر گرفتن یک رژیم غذایی سالم انجام شود. انسولین از جفت عبور نمی کند، بنابراین برای بدن جنین نیز عوارضی را ایجاد نمی کند. تزریق انسولین در دوران بارداری برای کنترل قند خون عوارض بسیار کمی را در بدن مادر و جنین ایجاد می کند و حتی باعث سقط جنین نیز نمی شود.

غذاهای پایین آورنده قند خون در بارداری

 بهتر است مادر باردار از رژیم غذایی تجویز شده پزشک متخصص خود و ورزش مناسب استفاده کند، در این صورت می تواند قند خون خود را بدون مصرف داروهای خوراکی و یا انسولین کنترل کند. مادران در دوران بارداری اگر قند خون بالایی دارند نباید به هیچ عنوان از کربوهیدرات ها که جزئی از قندهای ساده هستند استفاده کنند. آبمیوه های صنعتی و شیرینی جزء کربوهیدرات ها محسوب می شوند. بهتر است خانم ها در دوران بارداری برای تنظیم قند خون از مواد غذایی پروبیوتیک مانند ماست طبیعی استفاده نمایند.  می‌توان گفت که پروبیوتیک باکتری زنده است که در دستگاه گوارش به هضم مواد غذایی کمک می‌کند در نتیجه متابولیسم بدن افزایش می یابد و قند خون نیز در حالت طبیعی قرار می گیرد.

مصرف فیبر‌ها مانند میوه و سبزیجات نیز می تواند به خانم مبتلا به دیابت بارداری در تنظیم قند خون کمک کند. خانم های مبتلا به دیابت بارداری به هیچ وجه نباید از نوشابه‌های انرژی زا و گازدار استفاده کنند. توت فرنگی و تمشک نیز برای تنظیم قند خون در دوران بارداری بسیار مفید و مؤثر است. مادران می‌توانند برای دریافت پروتئین و آهن از تخم مرغ آب پز در وعده صبحانه استفاده کنند. مادران می‌توانند از دارچین، کشمش با بادام برای کنترل و تنظیم قند خون استفاده کنند.

آزمایش دیابت بارداری

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی یکی از آزمایش های بسیار مهمی است که مادران باید هنگام بارداری آن را انجام دهند. آزمایش موردنظر دو ساعت به طول می انجامد. خانم ها برای انجام این آزمایش باید به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت هیچ غذایی مصرف نکنند. برای این آزمایش، باید قند خون در صبح به صورت ناشتا بررسی شود. بعد از یک بار آزمایش مادر باردار میتواند از یک مایع که حاوی گلوکز است استفاده نماید. یک ساعت بعد از نوشیدن مایع باید مادر باردار سه بار دیگر خون بدهد.

خانم هایی که احتمال دیابت بارداری در بدن آن ها متوسط است، باید در سه ماهه دوم بارداری یا بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ آزمایش غربالگری را انجام دهند. البته ممکن است پزشک برای مادرانی که دچار چاقی هستند یا سابقه خانوادگی دیابت دارند در هفته های اول بارداری این آزمایش را تجویز کند.

جمع بندی

مادران در دوران بارداری برای سلامتی خود و جنین باید از یک رژیم غذایی سالم و ورزش مناسب استفاده نمایند. البته خانم هایی که به دیابت بارداری مبتلا می‌شوند باید تحت نظر پزشک برای تنظیم قند خون از هورمون انسولین استفاده کنند، چون این هورمون کمترین عارضه را در بدن مادر و جنین ایجاد می کند و برخلاف داروهای خوراکی از جفت عبور نمی کند و به بدن جنین نیز نمی رسد. مادران باردار برای کاهش علائم دیابت باید از مصرف بسیاری از غذاها مانند کربوهیدرات ها و یا چربی ها خودداری کنند و به جای آن از میوه سبزیجات و همچنین مواد غذایی پروبیوتیک استفاده نمایند. اگر مادران مبتلا به دیابت بارداری تمامی نکات را رعایت کنند می‌توانند فرزند خود را در زمان مناسب بدون کمترین مشکل زایمان کنند.

دیابت یک اختلال در سوخت و ساز و متابولیسم بدن است. در این بیماری انسولین کافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست وظیفه خود را به درستی انجام دهد. در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون بالا می رود. علائمی که به دنبال افزایش شدید قند خون پدید می آید مواردی مانند تکرر ادرار، تشنگی، خشکی دهان و پوست، همچنین خستگی و گرگرفتگی می باشد اما آیا این اختلال باعث ریزش مو می‌شود؟.

به طور کلی این بیماری به چند گروه دیابت نوع یک و دو، قند خون بالای حاملگی تقسیم می شود. علائم این دو بیماری با هم تفاوت دارد و بیشتر افراد مبتلا به بیماری نوع دو می شوند. نام دیگر بیماری قند خون بالا، بیماری خاموش است. نوع  یک این بیماری نسبت به نوع دو آن خطرناک تر می باشد، چون در سنین زیر ۳۰ سال به وجود می آید و افراد باید بعد از تشخیص انسولین مورد نیاز بدن را به صورت روزانه تزریق نمایند.

آیا دیابت باعث ریزش مو می شود؟

بعد از این بیماری طیف وسیعی از مشکلات و علائم برای فرد مبتلا ایجاد می شود. یکی از مشکلات بسیار مهمی که برای افراد مبتلا به بیماری مورد نظر ایجاد می شود ریزش مو می باشد، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که رابطه مستقیمی بین دیابت و ریزش مو وجود دارد. افراد مبتلا می توانند با تنظیم و اتخاذ تمامی روش های کاهش قند خون این مشکل و عارضه را کاهش دهند.

به طور کلی مو در بدن طی یک چرخه طبیعی رشد می کند، هنگامی که فرد مبتلا به بیماری دیابت می شود تاثیرات بسیار زیادی بر روی چرخه مو ایجاد می شود. بعد از این بیماری ممکن است در رشد طبیعی مو اختلال ایجاد شود و یا رشد غیر طبیعی مو انجام شود. این بیماری همچنین می تواند مانع از رشد و شکل گیری موی جدید در بدن شود. بالا رفتن قند خون به بافت ها و رگ های خونی آسیب وارد می کند. در رگ های خونی آسیب دیده، خون به راحتی جریان پیدا نمی کند،  در نتیجه اکسیژن و مواد مورد نیاز سلول های میزبان مانند سلول های فولیکول مو به حد مورد نیاز تامین نمی شود و چرخه طبیعی رشد مو در بدن دچار اختلال می شود.

عواملی که در این بیماری باعث ریزش مو می شوند؟

قند خون بالا یکی از عوامل اصلی در ایجاد ریزش مو می شود. از دیگر عوامل تاثیر گذار در ریزش مو،  هورمون ها و استرس است. افرادی که مبتلا به بیماری دیابت می شوند ممکن است دچار استرس و ترس شوند. استرس ممکن است از نظر جسمی و روحی در بدن فرد مشکلاتی را به وجود آورد. یکی از این مشکلات تغییر در سطح هورمون های بدن است. تغییرات هورمونی باعث اختلال در چرخه طبیعی رشد مو در بدن می شوند.

افرادی که مبتلا به بیماری قند خون بالا از نوع یک می شوند ممکن است دچار بیماری های پوستی مانند آلوپسی آره آتا شوند. در این بیماری پوستی، سیستم ایمنی بدن به فولیکول های سالم حمله می کند. بیشتر ریزش مو در بیماری مورد نظر به صورت مقطعی می باشد و احتمال رشد مجدد مو وجود دارد.

آیا بعد از ریزش مو در اثر دیابت، امکان رشد مجدد مو وجود دارد؟

افرادی که بعد از افزایش سطح قند خون، دچار ریزش مو می شوند می توانند با استفاده از راهکارهای مناسب  از ریزش مو جلوگیری کنند یا به رشد مجدد موی خود کمک نمایند. فرد بیمار فقط باید بتواند سطح قند خون و استرس خود را کنترل نماید. افراد باید به صورت روزانه میزان قند خون را کنترل کنند. کنترل استرس نیز باعث می‌شود که فرد بدون مصرف دارو بتواند قند خون خود را در حالت نرمال کنترل کند.

فردی که قند خون بالا دارد می تواند با اتخاذ یک رژیم غذایی سالم و مناسب از افزایش قند خون و افزایش ریزش مو جلوگیری کند. ورزش هایی که این افراد باید انجام دهند باید طبق یک اصول خاص و با قاعده باشد. بیماران باید به این نکته هم توجه نمایند که تمامی موارد ذکر شده باید به صورت دائم انجام شود، چون در صورت توقف این راهکارها ممکن است ریزش مو مجددا آغاز شود. بیماران می‌توانند برای کنترل استرس خود به کمک مشاور یا رفتار درمانی به تقویت ذهنی خود بپردازند.

افراد چگونه می توانند از ریزش مو جلوگیری کنند؟

همه افراد به ویژه بیماران دیابتی باید ورزش را جزئی از برنامه روزمره خود قرار دهند، چون ورزش کردن باعث می شود که سطح قند خون کاهش پیدا کند، علاوه بر این ورزش باعث می شود که اکسیژن رسانی به تمامی بافت‌ها و سلول‌های بدن از جمله فولیکول‌های مو به صورت کامل انجام شود. افراد مبتلا به این بیماری خاموش باید سبک و روش زندگی خود را تغییر دهند و از بی تحرکی پرهیز نمایند.

بیماران برای کنترل و کاهش ریزش مو باید به پزشک مراجعه نمایند. پزشک ممکن است برای کنترل ریزش مو برای بیماران دارو تجویز کند و یا بیماران را به تغییر سبک زندگی و ورزش کردن تشویق کند. بدن افراد مبتلا به این بیماری خاموش ممکن است با کمبود ویتامین ها نیز مواجه شوند که با تجویز پزشک می‌توانند از قرص های دارای ویتامین، همچنین مواد غذایی  برای کنترل بیماری و ریزش مو استفاده کنند.

جمع بندی

دیابت یک بیماری خاموش و مزمن است که باعث کم پشتی و یا ریزش مو می شود. از دلایل اصلی و مهم ریزش مو در این بیماری قند خون بالا و کنترل نشده، استرس بیش از حد، اختلال در هورمون های بدن می باشند. هریک از این عوامل در افراد مبتلا اگر کنترل  نشوند به تنهایی می تواند باعث ریزش مو شوند. بهتر است بیماران بعد از مشاهده این اختلال و عارضه به پزشک معالج خود مراجعه نمایند. این افراد باید سبک زندگی و رژیم غذایی خود را به سرعت تغییر دهند و با مشورت پزشک از داروهای کاهنده قند خون استفاده نمایند. بیماران باید به این نکته هم توجه نمایند که درمان ریزش مو با دارو ممکن است موقتی باشد و بعد از قطع مصرف دارو ریزش مو آغاز شود، بنابراین بیماران باید به صورت دائمی از دارو طبق نظر و تجویز پزشک استفاده نمایند.

افرادی است که قند خون بالایی دارند در معرض خطرات بسیار جدی قرار دارند و اگر نتوانند قند خون خود را کنترل کنند می‌تواند برای آنها بسیار خطرناک باشد. خصوصا اگر به طور ناگهانی قند خون افزایش یابد خطراتی همچون سکته قلبی، سکته مغزی یا خونریزی چشم و بیهوش شدن برای فرد دیابتی اتفاق خواهد افتاد. در این مقاله به این مواقع بحرانی می‌پردازیم و راه‌هایی برای پایین آوردن سریع قند خون را توصیه می‌کنیم.

بالا رفتن ناگهانی قند دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد مثل خوردن غذاهای ممنوعه و استرس و دلواپسی یکباره ممکن است یکی از عوامل این وضعیت را برای فرد باشد. اما چیزی که اهمیت دارد نحوه برخورد صحیح فرد و اطرافیان بیمار در چنین مواقعی است. خانواده بیمار باید راه های پایین آوردن سریع قند خون را بداند و سریعا وارد عمل شود.

برای این‌ منظور ابتدا باید دانست که قند خون بالا چقدر است تا در چنین مواقعی اقدام به پایین‌ آوردن آن کرد. یک فرد معمولی قند خونش در وضعیت ناشتا ۷۰ است و بعد از خوردن غذا قند خون به ۱۲۰ می رسد که جای نگرانی نیست. در افراد دیابتی قند ناشتا باید ۱۳۰ و بعد از غذا حدود ۱۸۰ باشد اگر در مواقعی تست قند خون دیدید که از عدد ۱۸۰ بالاتر بود و گاهی به ۴۰۰ تا ۶۰۰ نیز رسید حتما سریع آن را پایین بیاورد تا دچار عواقب مختلف نشوید.

روش اورژانسی پایین آوردن سریع قند خون

یکی از راه‌های که برای این موضوع پیشنهاد می‌شود استفاده از انسولین است البته انسولین برای افرادی که نیاز به آن دارند استفاده شود و باید پزشک‌ از قبل تجویز کرده باشد. در برخی از مواقع نیز پزشک اورژانس برای پایین آرودن سریع قند از انسولین استفاده می‌‌کند. ولی همیشه دسترسی به پزشک اورژانس نیست و خود فرد بیمار یا اطرافیان باید سریعا وارد عمل شوند. استفاده از داروهای قندی راه حل خوبی است. متفورمین داروی کنترل قند خون است که در دوزهای مختلفی برای افراد دیابتی استفاده می‌شود. این داروی اورژانسی قبل از خوردن غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همیشه بالا رفتن‌ ناگهانی قند خون نیست که دردسر ساز می‌شود در برخی مواقع نیز پایین آمدن قند خون نیز مشکلاتی را به وجود می‌آورد. افرادی که انسولین مصرف می‌کنند خیلی از مواقع دچار چنین مشکلاتی می‌شوند. این افراد به هیچ وجه نباید گرسنه بمانند زیرا در این صورت دچار ضعف شدید می‌شوند. در چنین مواقعی بهتر است یک چیز خیلی شیرین به بیمار داد تا بدن فوری واکنش نشان دهد تا قند خون کمی بالاتر بیاید. روش هایی دیگری نیز وجود دارند که قند خون را کاهش دهند که در ادامه به مهم‌ترین انها می‌ پردازیم.

روش های طبیعی پایین آوردن سریع قند خون

اگر دچار دیابت هستید باید راه های طبیعی پایین آوردن قند خون را نیز بدانید تا در مواقعی که انسولین در دسترس نیست با مواد غذایی قند را تنظیم کنید. مواد غذایی زیادی هستند که برای اینکار مناسب می باشند. کدام یکی از بهترین دارو برای کاهش قند خون است. کدام را به صورت بخار پز استفاده کنید تا تاثیر شگرف آن را ببینید. بامیه از دیگر مواد خوراکی پر مصرف در بین افراد دیابتی است آن را به صورت ترشی یا داخل خورشت استفاده کنید تا سریع قند خونتان کاهش یابد. غذاهای که دارای کروم و منیزیم هستند مانند کلم بروکلی خام یا خوراکی که دارای پروبیوتیک هستند مانند ماست، بهتر تست داخل ماست شنبلیله بریزید تا بهتر عمل کند.

ماهی، هویج، عدس، کلم، قهوه، شیر، سیر تند، دارچین و صدف و زیتون از جمله مواد غذایی است که مصرف آن برای کاهش دیابت است. یکی از مهمترین آنها نوشیدن سرکه سیب به صورت روزانه است. برخی از دانه های گیاهی نیز برای این مورد موثر هستند مانند تخم کتان، تخم آفتابگردان، تخم کدو، دانه چیا و .. که روش مصرف آنها با غذا یا به صورت جدا گانه است. دمنوش ها را از یاد نبرید مریم گلی، بابونه، چای سبز،  جنسینگ، پونه و چای ترش یا جای سرخ از جمله چای و دمنوش ها می باشند. دیگری میوه ها هستند میوه مانند گریپ فروت، بلوبری، سیب و موز کاملا رسیده و انگور سیاه که مصرف آنها بسیار توصیه می شود.

آش جو همراه با نان سبوس دار سریعا باعث کاهش قند می شود و همانند یک داروی قندی عمل می کند. آب نارنج برای غذا نیز یک راه حل ساده اما کاربردی خواهد بود. استفاده از دارچین در غذا یا دمنوش دارچین نیز روشی معقول و سریع است. استفاده از سیر خام و پیاز خام را فراموش نکنید. از مصرف مواد قندی که موجب تشدید قند می شود جدا بپرهیزید.

یک مقاله به شکل کامل در مورد رژیم غذایی برای کاهش قند خون در مجله سلامت دکتر کو وجود دارد که توصیه می‌کنم حتما مطالعه کنید.

فعالیت هایی که موجب پایین آوردن سریع قند خون

پیاده روی کنید! هنگامی که دچار افزایش قند خون شدید سریعا اقدام به پیاده روی با سرعت بالا کنید تا ضربان قلب افزایش یافته و قند مصرفی به انرژی تبدیل شود. آب زیادی بنوشید! نوشیدن مایعات زیاد غیر قندی نیز اثر بخش است زیرا باعث تخلیه ادرار می شود و بخشی از قند اینگونه تخلیه می شود. یک فعالیت جالب اینکه به صورت مستمر سنگ پا را به کف پای خود بکشید این کار باعث تنظیم قند خون بدن می شود. خونسردی خود را حفظ کنید! در مواقعی که استرس دارید یا اینکه عصبانی می شود بدن بیشتر کورتیزول و گلوکارون ترشح می کند که باعث افزایش قند خون می شود.

مقاله کنترل دیابت با برنامه‌های ورزشی را حتما مطالعه کنید.

جمع بندی

همانطور که بیان کردیم قند خون بالا مضرات زیادی را برای بدن ایجاد می کند شاید برای شما هم این موضوع اتفاق افتاده باشد و از خطرات آن آگاه هستید. در مواقعی که فرد دچار افزایش قند خون شده است عاقلانه ترین راه استفاده از تیم سلامت است. اما اگر دسترسی نبود با دارو قند را کاهش دهید زیرا تاثیر دارو از مواد خوراکی سریعتر است. اما اگر میزان بالا رفتن قند به قدری است که لزومی به دارو ندارد با مواردی که بیان کردیم اقدام به کاهش قند خون کنید.

سبک زندگی سالم که در کلینیک سلامت ایرانیان توسط تیمی از پزشکان آماده شده تنها راه درمان دیابت به روش علمی است که حتما در مورد آن بخوانید. سلامت بیماران دیابتی اهمیت زیادی دارد خود فرد باید تمامی این موارد را بداند و حتی اطرافیان بیمار نیز باید از نحوه تغذیه و دوز مصرف دارو و انسولین او خبر داشته باشند تا بتوانند در مواقع لزوم از آنها استفاده کنند.

دیابت از جمله بیماری هایی که در میان اقشار مختلف جامعه دیده می شود در هر سن و جنسیتی وجود دارد و ابتلا به آن بیشتر به دلیل رفتارهای نامناسب تغذیه است. یکی از مهم ترین راهکارها برای کاهش خطر ابتلا به دیابت استفاده از رژیم غذایی برای کاهش قند خون است که نکاتی پیرامون آن را بررسی کرده ایم.

پانکراس به طور طبیعی انسولین را در بدن تولید می کند که قند داخل بدن به انرژی تبدیل می‌شود. اما در شرایطی بدن نمی تواند انسولین را تولید کند یا اینکه انسولین را تولید می‌کند ولی قادر به استفاده از آن نیست در این صورت قند در خون جمع می‌شود و بیماری دیابت را ایجاد می‌کند. برای درمان این بیماری هنوز راه حل صد در صدی وجود ندارد اما با اصلاح تغذیه و اصلاح سبک زندگی می‌توان این بیماری را تحت کنترل خود درآورد.

آنچه باید در مورد درمان دیابت، انواع و عواض آن بدانید را به طور کامل در مقاله‌ای به قلم جمعی از متخصصان این حوزه در کلینیک سلامت ایرانیان بخوانید.

رژیم غذایی برای کاهش قند خون یکی از بهترین راه حل ها برای بهبود فرد دیابتی است. رژیم غذایی کار سخت و دشواری خواهد بود تصور اینکه نتوانید غذا یا خوراکی که میل دارید را نخورید خود هراسناک خواهد بود ولی با داشتن یک رژیم مناسب غذایی می توان هم غذا و خوراکی مورد نظر را مصرف کرد و هم قند خون را کاهش داد. البته رژیم غذایی برای کسانی که دارای دیابت نوع یک هستند کارایی زیادی ندارد و آنها حتما باید چند دوز انسولین در روز مصرف کنند اما افرادی که دارای دیابت نوع دو هستند با چنین رژیم هایی حتی بدون دارو نیز قند خون خود را کاهش می‌دهند و می‌توانند آن را در کنترل خود در بیاورند.

باورهای غلط در مورد رژیم غذایی افراد دیابتی

برخی اعتقادات نادرست در مورد رژیم غذایی افراد دیابتی در بین مردم رواج یافته که موجب بدتر شدن اوضاع آنها می‌شود. بهتر است در این باره با یک پزشک مشورت شود و با اطلاع دقیق یک رژیم درست و مناسبی گرفت. به چند مورد از این باورهای غلط که در بین مردم شایع شده اشاره می‌کنیم. اغلب مردم فکر می‌‌کنند چون قند بالایی دارند دیگر نباید هیچ ماده شیرینی را مصرف کنند و حتی میزان مصرف چربی خود را نیز کاهش می‌دهند اما این باور اشتباه است و همواره باید به صورت ایده آل از این مواد نیز استفاده کرد خیلی از مواقع فرد حتی به قدری قند مصرف نمی‌‌کند که دچار افت قند و دچار پیامدهای وحشتناک آن می‌شود.

برخی تصور می کنند شیرینی‌های طبیعی مانند شکر قهوه‌ای، میوه های خشک شده مانند کشمش و توت چون قند طبیعی دارند قند خون را افزایش نمی‌دهند به همین سبب در مصرف آنها زیاده روی می‌کنند حتی در مصرف این قندهای طبیعی نیز باید اعتدال را رعایت کرد.

یک باور غلط و وحشتناک دیگر اینکه غذای مصرفی و وعده های غذایی را به خاطر قند کاهش می‌دهند که پیامدهای دیگری را در بدن ایجاد می‌کند. هرگز بدون مشورت پزشک و سر خود رژیم غذایی نگیرید و حتما به صورت دوره‌ای یک رژیم جدید با توجه به میزان قند بالایی که دارید از پزشک خود بگیرید.

در رژیم غذایی برای کاهش قند به چه نکاتی باید توجه کرد

افرادی که همواره با این‌ بیماری دست و پنجه نرم می‌‌کنند باید بدانند که مصرف مکمل، ویتامین، مواد غذایی پروتئین دار را در وعده های غذایی خود باید بگنجانند. مصرف دارو در کنار رژیم‌ غذایی می‌تواند در تنظیم گلوکز و قند موثر باشد. فعالیت بدنی و ورزش نیز می‌تواند یکی از نکات کلیدی در درمان و کنترل این بیماری باشد. یک فرد دیابتی باید بداند که داشتن قند به معنای نخوردن و آشامیدن نیست بلکه می توان آنها را با مواد دیگر جایگزین کرد یا به صورت نرمال استفاده کرد. به عنوان مثال برای قند و شکر می‌توان از شیرین کننده های طبیعی مانند انواع شیره یا شکر قهوه‌ای استفاده کرد. خوردن خرما‌، توت خشک و انجیر خشک نیز بهترین جایگزین برای شیرینی های مصنوعی می‌باشد.

موادی که باید در این رژیم غذایی گنجانده شود از این قرار است.

• مواد نشاسته ای مانند سیب زمینی، ذرت و انواع میوه ها و..
• مواد غیر نشاسته ای مانند سبزیجات و…
• غلات مثل گندم و جو
• پروتئین مانند انواع گوشت ها و تخم مرغ
• چربی های مفید مانند روغن زیتون و کلزا یا روغن آفتابگردان
• لبنیات با حجم چربی پایین

زمان خوردن غذا برای افراد دیابتی

یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در رژیم غذایی افراد دیابتی در نظر گرفته شود زمان مصرف غذا است. ممکن است با تاخیر غذا میزان قند به شدت افت کند و فرد را به کما نیز بکشاند پس باید در این مورد دقت زیادی کرد. اگر مصرف انسولین دارید پزشک معالج مشخص می‌کند که چند دقیقه بعد یا قبل از غذا انسولین را تزریق کنید. برخی از مواقع لازم است که چندین وعده غذا در طول روز در حجم پایین مصرف شود. تمام این نکات ریز در کنار هم می‌تواند در کنترل دیابت نقش داشته باشد. اگر دچار اضافه وزن هستید باید وزن خود را به نقطه برسانید از مصرف موادی همچون بستنی قند و لبنیات پر چرب، روغن های تراریخته و مشروبات الکی پرهیز کنید.

جمع بندی رژیم غذایی برای کاهش قند خون

رژیم غذایی برای کنترل قند خون یکی از راه‌های مناسب برای کاهش استرس در افراد دیابتی و داشتن زندگی ایده آل است. بهتر است برای گرفتن رژیم با تیم سلامت خود مشورت کنید و اطرافیان فرد دیابتی نیز باید اطلاعات خود را نسبت به این بیماری بالا ببرند تا در مواقع لزوم از این اطلاعات برای بهتر شدن حال بیمار استفاده کنند. اگرچه بیشترین آمار قند خون در بزرگسالان ثبت شده است اما کودکان نیز از این قضیه مستثنی نیستند و والدین کودک برای حفظ سلامتی کودک حتما باید از رژیم غذایی خاص کودک خود استفاده کنند. در مورد دیابت در کودکان بیشتر بدانید. اگر به صورت روزانه قند خون خود را تست کنید بهتر می‌توانید بایدها و نبایدهایی که در مورد خوردن است را انجام دهید. اگر دچار تکرر ادرار، تشنگی بیش از حد، سوزن سوزن شدن دست و پا و تاری دید یا مشکلات کلیوی هستید حتما آزمایش قند خون را جدی بگیرید.

ورزش حساسیت بدن به انسولین را افزایش داده و باعث تنظیم قند خون می شود.و باعثت کنترل بیماری دیابت می‌شود. همچنین ورزش کردن در تنظیم فشارخون موثر است. ورزش کردن با کاهش توده چربی بدن به کاهش وزن کمک می‌کند. کاهش وزن ناشی از ورزش، باعث کاهش بافت چربی می‌شود، بنابراین مقاومت به انسولین در سلولها کاهش یافته و به این ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون کم می‌شود. با انجام ورزش‌های برنامه ریزی شده، بافت چربی کاهش یافته و توده عضلانی افزایش می‌‎یابد.

ورزش مناسب، تناسب عضلات را بالا می‌برد. تحقیقات نشان داده است که انقباضات عضلانی و عمل انسولین هر دو با هم مصرف گلوکز در طول ورزش را زیاد می‌کنند. و باعث آمادگی عضلات می گردد .ورزش باعث افزایش انرژی و کاهش استرس می‌شود.

همراه با کنترل مطلوب قندخون و انجام تمرینات ورزشی مرتب، مصرف قرصهای خوراکی در برخی افراد دیابتی غیروابسته به انسولین کم می‎شود و در بیماران دیابتی دریافت کننده انسولین نیز به علت وضعیت مطلوب متابولیک، میزان انسولین تزریقی کاهش می‎یابد. مطالعات نشان داده است که در ماههای اولیه شروع برنامه های ورزشی، انسولین تزریقی گاهی تا ۲۰% یا حتی بیشتر کاهش می‌یابد.

زمان مناسب برای ورزش کردن

همیشه از پزشکتان درباره زمان ورزش سوال کنید. پزشک بر اساس برنامه رژیم غذائی و داروهای مصرفی شما، بهترین زمان ورزش را مشخص می‌کند.

ورزش اگر در شرایط مناسب صورت گیرد یعنی بیماری قندخون نسبتاً کنترل شده داشته باشد، غلظت گلوکز پلاسما را ثابت نگه میدارد. علت این پدیده توازن بین برداشت گلوکز توسط عضلات و تولید متقابل گلوکز در کبد است.

برای افراد دیابتی، ۱ تا ۳ ساعت پس از مصرف غذا، مناسب ترین زمان برای ورزش کردن است.کنترل قند با دستگاه گلوکومتر، قبل، حین و پس از ورزش لازم است.

در دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ که انسولین تزریق می کنند، وقتی قند خون بالای ۲۵۰ میلی گرم باشد، ورزش کردن در این زمان باعث افزایش قند خون می شود.

آیا ورزش باعث افت قند خون می شود؟

در بیماران دیابتی که انسولین تزریق می کنند، فعالیت بدنی باعث افت قند خون می شود.

افت قند خون ممکن است حین ورزش و یا بلافاصله بعد از ورزش یا حتی ۶ الی ۱۰ ساعت بعد از ورزش (افت قندخون تاخیری) ایجاد شود.

برای ورزش صبحگاهی بیشتر از ۱ ساعت، انسولین شفاف (رگولار) صبح و برای ورزش عصر بیشتر از ۱ ساعت، انسولین شیری (ان پی اچ) صبح، با نظر پزشک کاهش داده شود.

همچنین در مورد کم کردن دارو از پزشک خانواده خود سوال نمائید.هرگز زمانی که قند خون شما خیلی پایین است، ورزش نکنید.

اگر بیشتر از یک ساعت ورزش می کنید در فواصل منظم، می بایست قندخون خود را اندازه گیری نمائید. همیشه مقداری مواد قندی زودجذب و غذا همراه داشته باشید تا در صورت افت قندخون، میل نمائید.

آیا هر نوع ورزشی می توان انجام داد؟

ورزش هائی که باعث بالا رفتن فشار در مویرگ های شبکیه چشم می شود مانند بلند کردن وزنه سنگین، ممکن است مشکلات چشمی شما را افزایش دهد.

اگر دچار اختلال حسی در پاها هستید، پیاده روی طولانی، ممکن است باعث آسیب رساندن به پاها گردد.

مراقبت از پاها هنگام ورزش

هنگام ورزش، کفش راحت بپوشید، بطوری که کل پاها را بپوشاند و از جوراب ضخیم نخی استفاده نمائید که عرق پاها را جذب و پاها را محافظت نماید.

بعد از ورزش، پاهای خود را از نظر بریدگی، تاول، زخم، تورم بررسی نمائید.

نکته مهم حین ورزش برای کنترل دیابت

ورزش قندخون بالا را بالاتر و قندخون پایین را پایینتر می آورد، بنابراین بهترین زمان ورزش، زمانی است که قندخون کنترل شده باشد.

قندخون افراد دیابتی که انسولین تزریق می کنند، در هنگام ورزش باید بین ۲۴۰-۱۰۰ میلی گرم باشد.

بیماران دیابتی که مبتلا به مشکلات قلبی، نارسائی کلیه، اختلالات چشمی می باشند، انجام ورزش های سبک توصیه می گردد. شدت ورزش، باید در حدی باشد که صحبت کردن عادی، خیلی دچار مشکل نشود.

حرکات کششی

بیماران دیابتی می توانند ۲ تا ۳ روز در هفته و بین ۱۵ تا ۳۰ ثانیه برای هر حرکت کششی وقت بگذارند.

نوع حرکات کششی برای اندام های فوقانی و تحتانی ۴ تا ۵ حرکت می باشد.

تحرکات معمول روزانه برای کنترل دیابت

قدم زدن هنگام مکالمه تلفنی، بازی با بچه ها، بلند شدن از جای خود و تعویض کانال تلویزیونی بجای استفاده از کنترل، باغبانی در باغچه کوچک، شستن اتومبیل شخصی بجای بردن به کارواش، پارک کردن وسیله نقلیه در فاصله دورتری از مرکز خرید با انگیزه پیاده روی اجباری، استفاده از پله بجای آسانسور و نظیر این قبیل فعالیتها ….

نکاتی که بیماران دیابتی باید در هنگام ورزش کردن رعایت کنند :

1.     کنترل قندخون می باید قبل ،حین و بعد از ورزش انجام شود

2.     از وقوع افت قندخون در طول ورزش می بایستی با اجرای توصیه‎های زیر جلوگیری کرد :

      –       شروع ورزش 2 ـ 1 ساعت بعد از صرف غذا

      –       مصرف 40ـ 20 گرم کربوهیدرات اضافی پیش از ورزش و هر یک ساعت در طول ورزش

      –      پرهیز از ورزشهای سنگین در هنگامی که انسولین تزریق شده بیشترین اثر خود را پیدا می‎کند.

      –      حرکت دادن قسمتهایی از بدن که انسولین در آنها تزریق نگردیده است ( به منظور پیشگیری از جذب سریع انسولین )

       –      کاهش میزان انسولین تزریقی به میزان 50 ـ 30 درصد در صورت لزوم (کوهنوردی، ورزشهای طولانی  مدت )

3.  بعد از ورزشهای طولانی قندخون کنترل گردد و کربوهیدرات ( مواد قندی ) اضافی مصرف شود. این عمل از افت قندخون که ممکن است به صورت تأخیری پدید آید، جلوگیری می‎کند

روش هایی که در این مقاله توصیه کردیم بخشی از فرآیند درمان دیابت در بیمارستان میلاد توسط تیمی خبره از پزشکان است.

دیابت بزرگسالان و دیابت غیر وابسته به انسولین ( این اصطلاحات امروزه دیگر استفاده نمی شوند.) علیرغم اینکه اکثر دیابتی های نوع دو را افراد بالای 50 سال تشکیل می دهند ولی کودکان و نوجوانان نیز در معرض ابتلا به این بیماری هستند. چاقی، بی تحرکی و زمینه مستعد خانوادگی از جمله عواملی است که موجب ابتلای به این بیماری و یا پیشرفت آن می‌شود.

در این مقاله بعد از رسیدن به شناختی دقیق از بیماری دیابت، علائم، خطرات و علل آن به شکل مفصل و علمی به روشی نوین در درمان دیابت خواهیم پرداخت.

مقاومت به انسولین در دیابت نوع دوم

اکثر دیابتی ها را مبتلایان به دیابت نوع دو تشکیل می دهند. بر خلاف دیابتی های نوع 1، که ترشح انسولین از لوزالمعده شان به کلی قطع شده است، در دیابتی های نوع 2 لوزالمعده همچنان قادر به تولید انسولین می باشد. ولی انسولین در بدن این افراد توانایی لازم را برای هدایت قند به درون سلول ها ندارد. این مشکل به دلیل بروز اختلالاتی در ناحیه گیرنده سلول، که محل تأثیر انسولین بر روی سلول است، و یا پیدایش نواقصی در ساختار انسولین به وجود می‌آید. این حالت تدافعی در بدن دیابتی های نوع 2، مقاومت به انسولین نامیده می شود.

چنانچه قند موجود در خون نتواند وارد سلول ها شود، در رگ ها انباشته شده و نتیجه آن افزایش قند خون است. بر اثر افزایش قند خون ترشح انسولین از لوزالمعده نیز افزایش یافته و این تجمع انسولین در سیستم گردش خون سبب عارضه ای تحت عنوان “هایپر انسولین” شده و در دراز مدت موجب ناراحتی های عروقی می‌شود.

به مرور زمان، قند خون بالای ناشی از عدم کنترل صحیح دیابت می تواند تأثیرات جبران ناپذیری را بر روی اعضای مختلف بدن داشته باشد. گاهی تأثیرات منفی قند خون بالا مستقیماً متوجه سلول های بتا (انسولین ساز) در لوزالمعده گشته و از میزان انسولین ترشح شده می کاهد.

پیشگیری و کنترل دیابت نوع دو

تشخیص سریع و به موقع این بیماری می تواند از عوارض و مشکلات آتی آن همچون ناراحتی های قلبی، نابینایی، فشار خون بالا، اختلالات عصبی و نارسایی های کلیوی پیشگیری کند. خوشبختانه در بسیاری از مواردِ ابتلا به دیابت نوع 2 ، ترکیبی از رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم و مصرف قرص های کاهش دهنده قند خون (که به تشخیص پزشک معالجتان برای شما تجویز می شود) می تواند به کنترل دیابت آن کمک کند. به هر حال مصرف قرص و در موارد خاص انسولین، برای کنترل دیابت در این دسته از مبتلایان لازم و ضروری است.

این بیماری در میان میانسالان شایع تر است ولی امروزه به دلیل بی تحرکی و چاقی کودکان، روند ابتلا به این بیماری در بین آنان رو به افزایش است.

انجمن دیابت گابریک

دیابت نوع 2 شایعترین نوع دیابت بوده و %90 موارد بیماری را به خود اختصاص داده اسـت. شـیوع دیابـت نـوع 2 پیوسـته در حـال افزایش است و میزان بروز دیابت نوع 2 در كودكان نسبت به گذشته تقریباً ده برابر شده است. تخمین زده شده كه در حال حاضر تعداد بیماران دیابتی در ایران حدود 1/5میلیون نفر می‌باشد.

ابتلا به دیابت به علت ایجاد عوارض باعث تحمیل رنج و هزینه زیادی برای بیمار می‌شود كه این عوارض شامل افزایش خطر بیماریهای قلبی- عروقـی، بیمـاری مرحلـه انتهـایی كلیـوی، كـوری و آمپوتاسـیون انـدام تحتانی است.

افراد دارای دیابت در خطر بیشتر بیماری عروق کرونر، بیماری عروق محیطی، سکته مغزی، فشار خون بـالا، چربـی بـالا و چاقی هستند. به طور کلی شناسایی ریسک فاکتورهای دیابت و سعی در برطرف ساختن آنها می‌تواند از دیابت نوع 2 جلـوگیری کـرده یا بروز آن را به تعویق اندازد. همچنین آشنایی با اصول درمانی در دیابت نیز یک ضرورت به نظر می‌رسد[1].

---

[1] مجله علمی پژوهشی دانشگاه شهید صدوقی یزد

عوامل خطر دیابت نوع 2

ســابقه فــامیلی

 دیابـت نـوع 2 یـک بیماری فامیلی اسـت واستدلال‌های متقاعد کننده‌ای در حمایـت از ایـن موضـوع وجـود دارد.

ارتباط ژنتیک با دیابت نوع 2 نسبت به ارتبـاط آن بـا دیابـت نوع 1 قویتر است. عوامل ژنتیکی نقـش مهمـی در بـروز دیابـت نوع 2 دارند، با این که هنوز بسیاری از ژنهای زمینه سـاز ابـتلا بـه دیابت شناخته نشده اسـت ولـی مـشخص اسـت کـه ایـن بیمـاری پلیژنیک و چند عاملی می‌باشد.

لکوس‌های ژنتیکـی متنـوعی در استعداد ابتلا به این بیماری نقش دارند. فاکتورهای محیطـی (نظیـر تغذیــه و فعالیــت فیزیکــی) نیــز در بــروز فنــوتیپی آن مــؤثر هستند. میزان بروز دیابت نوع 2 در دو قلوهـای یکـسان بـین 70 تا 90 درصد است و اگر یکی از قل‌هـا مبـتلا بـه دیابـت باشـد ، احتمال درگیری دیگری %50 می‌باشد. افرادی که یکی از والدین آنها مبتلا به دیابت نوع 2 هـستند در معـرض خطـر بیـشتری بـرای ابتلا به دیابت قرار دارند، همچنین در میان افـراد چـاق بـا والـدین دیابتی شیوع دیابت نـوع 2 نـسبت بـه افـرادی کـه والـدین دیـابتی ندارند بالاتر اسـت. اگـر یکـی از والـدین مبـتلا بـه دیابـت نـوع 2 باشند، خطـر بـروز بیمـاری در فرزنـدان %20 اسـت و اگـر هـر دو والدین مبتلا باشند خطر بروز بیماری به %40 میرسد.

چاقی 

مطالعـات مختلـف نـشان داده‌انـد کـه چـاقی در پـاتوژنز دیابت نوع 2 نقش دارد.

به طور کلی پذیرفته شده که چاقی مـسئول ظاهر شدن بیمـاری در افـرادی اسـت کـه از لحـاظ ژنتیکـی مـستعد هستند. سـازمان بهداشـت جهـانی در سـال 1980بیـان کـرد، چـاقی مهمترین ریسک فاکتور دیابت نوع 2 است.

در میـان افرادی کـه چاق نیستند و والدین دیابتی دارند شیوع دیابت نسبت به افرادی کـه چاق هستند کمتر است. چـاقی‌هـای مرکـزی و چـاقی هـای قـسمت بالای بدن با خطر بروز دیابت همراه است. چاقی‌های مرکزی همچنین با شیوع بالای بیماریهای عـروق کرونـری، هیپرانـسولینمی، هیپرتریگلیــسریدمی، هیپرکلــسترولمی، فــشار خــون و اخــتلالات هورمونهـای جنـسی همـراه اسـت.

تغییـرات شـیوه زنـدگی مربوط به چاقی، رفتارهای تغذیه‌ای و فعالیت فیزیکی نقش اصلی را در پیشگیری و درمان دیابت نوع 2 بازی می‌کند. مطالعـات مقطعـی در چندین گروه قومی نشان دادند که شیوع دیابت در میان افـراد بـا فعالیت بدنی کم 2 تا 3 برابر بیشتر از افراد فعال است. چندین مطالعه آینده نگر نشان دادند که حتـی فعالیـت فیزیکـی متوسـط مـی‌توانـد سبب کاهش دیابت شود.

سن

با افزایش سن شیوع دیابـت افـزایش مـی‌یابـد، ایـن بـدان علت است که با افزایش سن فرد دچار کاهش فعالیـت فیزیکـی وافزایش وزن می‌شود و این افـزایش وزن سـبب ذخیـره چربـی دراطراف شکم و بالای بدن خصوصاً در زنان بعد از منوپوز می‌شود.

فعالیت کمتر و افزایش وزن باعـث کـاهش فعالیـت انـسولین بـدن شده و مقاومت به انسولین ایجاد می‌شود.

نژاد

 اگر چه محیط یک عامل موثر در پیشرفت دیابـت اسـت ولی در گروههای نژادی مختلف، شیوع دیابـت متفـاوت اسـت و فاکتورهایی چون چاقی، عدم فعالیت فیزیکـی و رژیـم غـذایی در بروز دیابت دخالت دارد.

دیابت بارداری

عدم تحمل گلوکز با شدت متغیـر کـه اولـین بار در طی بارداری شروع و یا تشخیص داده شود، دیابت بارداری گفته می‌شود و یا دیابت بارداری به شرایطی اطلاق میگـردد کـه سطح گلوکز خون در طی بارداری بـالا رفتـه و علائـم دیابـت درخانم بارداری که قبلاً دیابـت بـرایش تـشخیص داده نـشده ایجـاد شود.

فـشار خون

 فـشار خـون بـالا میتواند یـک نـشانه زودرس مقاومت انسولین به علت چاقی مرکزی باشد. یـک فرضـیه فرعـی این است که بالا رفتن فـشار خـون یـک مـارکر اخـتلال عملکـرد انـدوتلیال است، کـه آن نیـز یـک ریـسک فـاکتور مقاومـت بـه انسولین، دیابت نوع 2 و بیماری عروقی است. فشار خـون در 70 درصد بیماران دیابتی دیده می‌شود و خطر پیشرفت دیابـت در افراد با فشار خون 2 برابر بیشتر است.

بخش متابولیک بیمارستان میلاد و درمان دیابت نوع 2

این بخش در بیمارستان میلاد اصفهان طبقه 4 ضلع شرقی واقع شده ، دکتر مجید کلاهدوزان به همراه تیم تخصص خود در زمینه بیماری های متابولیک (فشارخون ، دیابت ، چربی خون ، کبد چرب و…) فعالیت دارند. سلامت جویان در طول دوره درمان توسط کارشناسان کلینیک مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرند.

متد عملکردی کلینیک در درمان دیابت

پروتکل روانشناسی در درمان دیابت

• تغییر افکار مراجع در جهت اینکه سلامت جو ، خود و بدن خود را دوست داشته باشدو بداند که دیابت نشان دهنده غفلت فردنسبت به خود و عدم توجه و مراقبت از آن است.هرفرد باید بداند که مسئول بدن خود می باشد و باید برای سلامتی بدنش تلاش بیشتری بکند. باید بداند که دیابت انتهای راه نیست و قابل کنترل می باشد اما درصورتی که راه اصولی درمان را بداند.
• درجلسه دوم مدیریت خواب و اصول بهداشت خواب آموزش داده می شود. راهکارهایی درجهت مدیریت هرچه بهتر شدن کیفیت خواب به سلامت جو ارائه می شود.
• مهارتهای کنترل استرس آموزش داده می شود. استرس سطح هورمون کورتیزول فرد را افزایش میدهد ، سطح ایمنی بدن را پایین می آورد و باعث افزایش قندخون بدن می شود. با آموزش های لازم مهارت های کنترل استرس به سلامت جو یادآوری میشود اما هر فرد باید درجهت کنترل و مدیریت  استرس خود تلاش کند.
• آموزش مهارت های مدیریت خشم .
• آموزش مهارت نه گفتن به خود و دیگران.
• آموزش مدیریت و اصول برنامه ریزی روزانه .
• انگیزه های فرد بررسی و روی انگیزه های ورزشی سلامت جو کار می شود.
• آموزش مهارت حل مسئله.
• آموزش مهارت های مدیریت فکر و افکار منفی.
• بررسی عادت های غلط و آموزش life style.

پروتکل تغذیه در دیابت

• آموزش نحوه صحیح کنترل و مصرف داروهای قند خون در افراد دیابتی و ارائه نکات لازم.
• ارائه توصیه های تغذیه ای لازم شامل:
• بدون هماهنگی بامتخصص تغذیه از جابه جاکردن مواد غذایی بین وعده های مختلف پرهیز کنیدچرا که این امر سبب می شود میزان CHO موجود درهروعده غذایی تغییر نماید و تنظیم قند شما بهم بخورد.
• تاحد امکان سعی کنید میزان مصرف قرص های پایین آورنده قند خون وزمان مصرف وعده های غذایی دارای نظم باشد و از تغییر دادن آن خودداری کنید.
• به افراد دیابتی توصیه  میشود از مصرف زیاد قند و شکر ، مربا و عسل ، شربت و نوشابه و سایر مواد غذایی که در آنها از شکر استفاده شده پرهیز کنند.
• همراه با غذا به میزان کافی از گروه سبزی ها استفاده کنید.
• مصرف میان وعده ها الزامی است.
• از نانهای سبوسدار و غلات سبوسدار استفاده کنید.
• از مصرف چربی گوشت ها پوست مرغ و ماهی لبنیات پرچرب ، کره خامه ،شیرینی های خامه ای ، چیپس ،کله پاچه و…خودداری کنید.
• بهترین روش پخت برای بیماران دیابتی بخار پز ، آب پز ، پخت در فر و کبابی است.
• از مصرف روغن ها و چربی های جامد پرهیز کنید و از روغن های مایع بخصوص کانولا و زیتون استفاده کنید.

پروتکل تربیت بدنی در درمان دیابت

ورزش حساسیت بدن به انسولین را افزایش داده و باعث تنظیم قند خون می شود.و باعثت کنترل بیماری دیابت می‌شود. همچنین ورزش کردن در تنظیم فشارخون موثر است. ورزش کردن با کاهش توده چربی بدن به کاهش وزن کمک می‌کند. کاهش وزن ناشی از ورزش، باعث کاهش بافت چربی می‌شود، بنابراین مقاومت به انسولین در سلولها کاهش یافته و به این ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون کم می‌شود. با انجام ورزش‌های برنامه ریزی شده، بافت چربی کاهش یافته و توده عضلانی افزایش می‌‎یابد.

ورزش مناسب، تناسب عضلات را بالا می‎برد. تحقیقات نشان داده است که انقباضات عضلانی و عمل انسولین هر دو با هم مصرف گلوکز در طول ورزش را زیاد می‎کنند. و باعث آمادگی عضلات می گردد .ورزش باعث افزایش انرژی و کاهش استرس می‌شود.

همراه با کنترل مطلوب قندخون و انجام تمرینات ورزشی مرتب، مصرف قرصهای خوراکی در برخی افراد دیابتی غیروابسته به انسولین کم می‎شود و در بیماران دیابتی دریافت کننده انسولین نیز به علت وضعیت مطلوب متابولیک، میزان انسولین تزریقی کاهش می‎یابد. مطالعات نشان داده است که در ماههای اولیه شروع برنامه های ورزشی، انسولین تزریقی گاهی تا ۲۰% یا حتی بیشتر کاهش می‌یابد.

قند خون بالا یکی از بیماری های متابولیکی است که در سنین مختلفی مشاهده می شود. اگر میزان قند در حالتی که فرد ناشتا است بالای ۱۲۰ دسی لیتر باشد فرد دارای دیابت خون می باشد. قند خون بالا با علائم مختلفی همراه است که فرد با تکیه بر انها نیز می تواند در مرحله پیش دیابتی از بالا رفتن قند خون جلوگیری کند. پیامدهای مختلفی در بدن ایجاد می شود که در نتیجه افزایش قند در بدن است پیامدهای همچون عدم التیام زخم ها و گاهی قطع عضو، تاری دید و خونریزی چشم، سکته های قلبی و مغزی و بیماری های قلبی و عروقی، وجود عفونت های دهان و دندان، عفونت زنان، عدم نعوظ در مردان و …دارد.

قند خون و دیابت به روشی علمی قابل درمان هستند. متد درمان علمی دیابت را در این مقاله که توسط تیم پزشکان متخصص این حوزه نگارش شده است بخوانید.

دیابت در دو نوع یک و دو وجود دارد. دیابت نوع اول بیشتر در کودکان و به صورت مادرزادی و ارثی به وجود می آید. این نوع دیابت در بزرگسالان نیز دیده می شود و بیماران نیاز به دریافت انسولین دارند. دیابت نوع دو اغلب با بالا رفتن سن در بدن ایجاد می شود که نتیجه اشتباهات مختلف در نوع سبک زندگی بوده مانند خوردن غذاهای مضر و مصرف بیش از حد مواد قندی یا عدم تحرک و فعالیت کم و کشیدن سیگار و داشتن استرس بالا موجب پیدایش این بیماری می شود. تنها با اصلاح سبک زندگی و ترک عادت های غلط از پیدایش چنین بیماری های در سنین مختلف می توان پیشگیری کرد.

علائم و نشانه های قند خون بالا کدامند؟

در چه شرایطی باید اقدام به گرفتن آزمایش قند خون کنیم؟ آیا میزان قند قابل کنترل و درمان است؟ سوالات زیادی در این مورد وجود دارد که ذهن و فکر همه افراد دیابتی را درگیر می کند و از دغدغه های روزمره آنان شده است. علامت هایی که با بالا رفتن قند خون در فرد نمایان می شود فراوان هستند. تشنگی بیش از حد، گرسنگی بیش از حد، بی حالی، افزایش وزن، سوزن سوزن شدن دست و پا، بوی عجیب دهان، تکرر ادرار و.. از جمله علامت هایی هستند که نشان دهنده قند خون بالا هستند. همه موارد قید شده در همه بیماران دیده نمی شود بلکه تنها وجود چند عامل برای شک کردن به این بیماری کافی است. با آزمایش های دوره ای می توان از وجود دیابت در بدن آگاه شد.

احساس نیاز به شیرینی در بدن، عصبی شدن در دیر رسیدن غذا، ضعف شدید در موقع گرسنگی، دشواری در کاهش وزن و نیاز شدید به کافئین و قهوه از دیگر نشانه هایی هستند که به ابتلای به دیابت ختم می شوند. اگر شما نیز شاهد چنین نشانه هایی در بدن خود هستید سریعا نسبت به کنترل و درمان آن اقدام کنید. راه های مناسبی وجود دارد که کنترل این بیماری را آسان تر می کند در چنین شرایطی اولین اقدام تحت نظر بودن یک پزشک معتمد و متعهد است که با مشاوره و ویزیت و با توجه به نتیجه آزمایش مواردی را بیان می کند که کیفیت زندگی بهتر شود.

چرا قند خون بالا می رود؟

قند خون چرا بالا می رود چگونه آن را تحت کنترل خود در بیاوریم؟ برای رسیدن به جواب این سوالات با ماه همراه بمانید. انسولین از اساسی ترین هورمون بدن به شمار می رود که در لوزالمعده به وجود می آید. کار انسولین انتقال دادن قند یا کلوگز به سلول های بدن است که این قند به انرژی تبدیل خواهد شد. در مواقعی پیش می آید که این هورمون در بدن ترشح نمی شود یا اینکه ترشح می شود ولی بدن قادر به استفاده از این انسولین نیست و در نتیجه کلوگز در خون انباشته می شود و باعث بالا رفتن قند خون در بدن می گردد. در مواقعی نیز به صورت دوره ای قند افزایش می یابد. دیابت بارداری از جمله این موارد است.

در دوران بارداری برخی از خانم ها مبتلا به دیابت بارداری می شوند اما موقتی بوده و بعد از زایمان تمام می شود. به دلیل اشتباهات رایج در مصرف غذا نیز قند خون بالا می رود. استفاده بیش از حد از مواد قندی و نوشیدنی های فرآوری شده، مصرف کافئین بالا، خوردن غذای فست فودی و تنبلی و عدم تحرک از جمله عواملی هستند که به شدت در بالا رفتن کلوگز خون تاثیر دارند. حتی استرس و تنش های روزانه نیز تاثیر آنی بر روی این مسئله دارند. طبیعی است که رعایت نکردن رژیم های غذایی در سلامتی افراد تاثیر داشته باشد. رژیم غذایی و قند بالا ارتباط مستقیمی با هم دارند.

جدول اندازه گیری قند خون

یکی از مهمترین مواردی که افراد دیابتی باید در نظر داشته باشند اندازه گیری قند در طول روز است به خصوص میزان آن در قبل و بعد از هر وعده غذایی که این تعاریف در جدول راهنمای قند خون ارائه می شود. با توجه به داده هایی که در این جدول وجود دارد پزشک دارو تجویز می‌ کند و فرد به صورت خود کنترلی بر روی دیابت خود مسلط خواهد شد. در این جدول میزان ایده آلی از قند خون در ساعات مختلف روز وجود دارد که براساس آنها می توان فهمید که اکنون شرایط آن مناسب است یا خیر؟ در واقع این جدول برای مدیریت حال افراد دیابتی الزامی است.

میزان قند نرمال از فردی به فرد دیگر متغیر است و این جدول را براساس عواملی مانند سن، مدت زمان درگیری دیابت، بیماری های دیگر، آسیب های قلبی و عروقی، سبک زندگی و عادات فردی هر شخص و استرس و.. تعریف می شود.

نتیجه گیری

قند خون بالا در سنین مختلف باعث ایجاد ناهنجاری های مختلفی در بدن می شود اما اگر بتوان آن را کنترل کرد می توان مانند یک فرد عادی به زندگی ادامه داد. درست است که دیابت تا آخر عمر با فرد همراه است اما ابتلا به این بیماری پایان خوشی و زندگی نیست و با خود کنترلی بهترین کیفیت زندگی به وجود خواهد آمد. توجه به علامت و نشانه هایی که باعث افزایش کلوگز در بدن می شود اهمیت زیادی دارد چون اطلاع زود هنگام از این موضوع و با دریافت دارو از پیامدهای خطر آفرین دیابت دور شد..

در برخی از موارد دیده می‌شود که بدن کودک در بدو تولد برای هضم برخی از مواد مانند پروتئین، قند یا چربی اختلال دارد این شرایط در افراد بزرگسال نیز دیده می شود در چنین شرایطی فرد نمی‌تواند از این مواد غذایی استفاده نماید. در حالی که نبود این مواد غذایی برای کودک و حتی بزرگسال نیز آسیب ایجاد می‌کند‌. در این مواقع اثرات نامطلوبی برای مغز، قلب، کلیه و سایر ارگان های بدن ایجاد می‌شود هنجارهای مختلفی در بدن شکل می گیرد و گاهی موجب عقب ماندگی ذهنی می‌گردد. به چنین مواردی بیماری های متابولیک می گویند. بیماری های متابولیک مجموعه‌ای از بیماری‌ها شامل قند خون، فشار خون بالا بیماری قلب و عروق و .. هستند  که با علائم مختلفی نمایان می‌شود ولی در برخی مواقع فقط با آزمایش قابل تشخیص است. در ادامه با آزمایش متابولیک آشنا می شویم.

نشانه‌ها و علائم دیابت چیست؟

آزمایش متابولیک چیست؟

بیماری های متابولیک به صورت علائم مختلفی پدیدار می شود . در برخی از مواقع این علامت ها در مدت زمان کوتاه تری مشخص می شود  و قابل تشخیص است. اما در نوزادان این بیماری در بدو تولد مشخص نمی شود و لازم است بعد از ۷۲ ساعت بعد تولد در مراکز معتبر اقدام به گرفتن این آزمایش  کرد. آزمایش متابولیک برای افرادی که چند مورد از این علائم را دارند توصیه می شود.

• چاقی شکمی بیش از حد که در زنان بالای ۸۰ و در مردان بالای ۹۰ سانتیمتر
• سابقه بیماری در خانواده و برخی قومیت های خاص
• مقاومت بدن به انسولین
• افزایش تری گلیسرید که از ۱۵۰ میلی است
• فشار خونی که از ۱۲۰ میلی بیشتر است
• مصرف دارو به منظور پایین بودن سطح‌ گلیسیرین خوب

آزمایش متابولیک شامل چندین آزمایش خون می باشد که برای تشخیص بیماری های متابولیک انجام می شود. با بررسی آزمایش های مربوطه اطلاعاتی به دست می آید که شامل میزان اسید و باز در خون، تصفیه خون، میزان قند خون و الکترولیت  است با این اطلاعات به دست آمده عملکرد کلیه، روده و  مشکلات لوزالمعده تشخیص داده می شود. در صورتی که در جواب آزمایشات مشکلی پیدا شد بیمار باید آزمایش های پیشرفته تری را بگیرد تا ریشه بیماری اصلی مشخص شود. آزمایش خون از رگ ساعد گرفته می شود. پزشک با داشتن این اطلاعات می تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران متابولیکی کمک کند. چندین مورد از این آزمایش ها را معرفی می کنیم.

1. آزمایش نیتروژن اوره خون به منظور اطلاع از نوع فرآیند کلیه ها انجام‌ می شود این نوع آزمایش برای تشخیص بیماری های کلیوی در نظر گرفته می شود.
2. کراتین‌ از دیگر آزمایش های متابولیک به شمار می رود که این مورد نیز برای تعیین عملکرد کلیه می باشد.
3. کلوگز برای تعیین اندازه قند خون است اگر میزان قند خون کم یا بالا باشد فرد دچار مشکل است مقاومت بدن  به انسولین یکی از بیماری های متابولیک است.
4. کربن دی اکسید نشان دهنده عملکرد دستگاه های داخلی بدن مانند کلیه و ریه می باشد.
5. کلسیم از دیگر مواردی است که مورد بررسی قرار می‌گیرد پاراتیروئید یا سنگ‌ کلیه را نشان‌ می دهد.
6. سدیم، پتاسیم و کلرید و … از جمله دیگر مواردی هستند که برای آزمایش متابولیک مورد آزمایش قرار می گیرد.

 سندرم متابولیک چیست؟

سندرم متابولیک در واقع مجموعه ای از علامت ها است که در بدن به شکل های مختلفی رخ می دهند. این علامت ها زمینه را برای ایجاد چندین بیماری در بدن ایجاد می کند. اما تنها داشتن یک علامت به معنای مبتلا بودن به بیماری متابولیک نیست بلکه چندین علامت با هم باید وجود داشته باشد‌. این سندرم هم در بزرگسالان و هم در کودکان به وجود می آید. معمولا این سندرم به دلیل چاقی و عدم تحرک کافی در بدن بزرگسالان و در نوزاد به صورت ارثی یا مادرزادی ایجاد می شود. متاسفانه ابتلا به این سندرم با افزایش سن بیشتر می شود. افرادی که دارای دیابت نوع دو هستند یا زنانی که حاملگی با دیابت بارداری دارند نیز زمینه را برای ابتلا به این بیماری دارند. از مسائل مهم دیگری که در این زمینه تاثیر زیادی دارد.

 سبک زندگی غلط، مثل خوردن غذاهای ناسالم و عدم‌ تحرک، خواب نامناسب، مصرف الکل و اختلالات هورمونی مثل سندرم پلی کیستیک و… است. در آینده نه چندان دور سندرم متابولیک به عنوان یکی از عمده ترین بیماری ها در دنیا معرفی می شود. پیشگیری از این بیماری کاری مشکلی نیست بهتر است در جهت حفظ سلامتی و عدم ابتلا به این سندرم اقدامات لازم را انجام دهیم.

غربالگری بیماری متابولیک نوزادان

در برخی از موارد نیز متابولیک در نوزاد به دلیل وراثت در همان بدو تولد وجود دارد ولی تشخیص آن از روی علائم مشکل است چون در بدو تولد این علائم به شکل واضحی خود را نشان نمی دهند پس نیاز است که غربالگری برای نوزاد انجام گردد. برای این‌ کار تا ۷۲ ساعت بعد از تولد اقدام‌ خونگیری از کف پای کودک به وسیله لانست می کنند که خون پای کودک را بر روی کاغذ مخصوص قرار داده و آزمایش های لازم را انجام می دهند. اگر به هر دلیلی این آزمایش انجام نشد در فرصت های بعدی می توان آن را انجام داد. حتما همه نوزادان را برای غربالگری متابولیک باید به مراکز بهداشت و آزمایشگاه های معتبر برد. یکی از شایع ترین نوع این بیماری تیروئید مادرزادی است که نتیجه وراثت یا ازدواج های فامیلی است. نوزادانی که به این بیماری ها مبتلا هستند از علائم مختلفی برخوردار هستند که از جمله آنها به موارد زیر اشاره می کنیم.

 به طور مثال به بی خوابی، خستگی، بی حالی، عدم خوردن شیر مادر یا مکیدن ضعیف، تشنج، استفراغ، ترشحات و بوی نامطبوع ادرار و … اگر اطلاعات والدین در این‌ زمینه صحیح باشد می توانند در زمان زودتری این بیماری را تشخیص دهند و سریعا با پزشک مشورت کنند در صورت غربالگری و تشخیص درست این بیماری می‌ توان از پیامدهای که در آینده به وجود می آید جلوگیری نمود. اغلب این بیماری به دلیل ازدواج های فامیلی شکل می گیرد. با شروع درمان زود هنگام از بروز پیامدهای ناگوار مانند معلولیت های ذهنی می توان جلوگیری کرد.

بیماری متابولیک در بزرگسالان

سندرم متابولیک در بزرگسالان اغلب به صورت سندرم مقاومت به انسولین نامیده می شود. بیشتر افراد بزرگسالی که به متابولیک دچار هستند معمولا دیابت نوع دو را دارند. افرادی که بالای ۶۰ سال هستند بیشتر در معرض خطر هستند و آمار ابتلای زنان به این بیماری بیشتر از مردان است. زنانی که دور شکمی بیشتر از ۸۰ دارند و مردانی که دور شکم بالای ۹۰ دارند نیز از گروه های پر‌ خطر محسوب می شوند. بزرگسالی نیز جزء گروه های پر خطر محسوب می شوند ممکن است متابولیک باعث صدماتی به قلب و مغز شود مثلا باعث بیماری سکته قلبی یا مغزی شود یا موجب ایجاد دیابت نوع دو شود‌.

 آمارها نشان می دهد در افراد جوان نیز این سندرم در حال حاضر شیوع پیدا کرده است که نتیجه مصرف سیگار، چاقی و بی تحرکی و مصرف غذاهای ناسالم در بین آنها می باشد. این بیماری در این گروه سنی به شکل بیماری های قلبی و عروقی یا دیابت خود را نشان می دهد. توصیه هایی پزشکان برای این‌ دسته از بیماران متابولیکی دارند. مصرف مواد غذایی مانند چربی ها، قند و آرد سفید را به حداقل برسانند،  ماهی های که دارای امگا ۳ هستند مانند ساردین را مصرف کنند. مصرف سبزیجات و میوه را جدی بگیرند. روغن های غیر اشباع را مصرف نکنند در عوض از روغن بادام‌ زمینی یا روغن زیتون استفاده نمایند. سیگار و الکل را به طور جدی فراموش کنند.

آیا بیماری متابولیک درمان دارد؟

سوال بسیاری از والدین است که آیا بیماری های متابولیک درمان دارد؟ آیا زندگی عادی و بدون دغدغه برای فرزند من امکان پذیر است؟ حتی افراد بزرگسالی که به این بیماری مبتلا هستند به دنبال راه های درمان این مشکلات هستند.

مراکز معتبری در کشور وجود دارند که برای درمان ناهنجاری های متابولیک تاسیس شده‌اند که درمان و نوع عملکرد را به افراد آموزش می‌دهند و داروهای لازم را برای درمان به بیماران ارائه می دهند. به طور کلی باید گفت که متابولیک در بدن به دلیل عدم هضم برخی از مواد غذایی ایجاد می‌گردد که در اینگونه مواقع یک آنزیم دچار اختلال می شود.  این مواد به انرژی تبدیل نمی‌شوند. مرکز بیماری های متابولیک بیمارستان میلاد یک روش و متد علمی برای درمان قطعی دیابت ارائه کرده که نتایج بسیار مستند و علمی از آن را منتشر کرده است.

برای درمان این بیماری اولین قدم حذف موادی است که باعث ایجاد اختلال در بدن می شود. این مواد می تواند غذا یا دارو و حتی شیر مادر باشد. پاکسازی خون حتما باید انجام شود تا مواد سمی و مضر در بدن از بین برود. اگرچه این بیماری به طور قطعی درمان نمی شود اما می‌ توان شرایطی را ایجاد کرد که این افراد زندگی بهتر و راحت تری را داشته باشند. معالجه و تشخیص به موقع و استفاده از داروهای مختص این‌ بیماری نتیجه مطلوبی را برای این بیماران خواهد داشت. همچنین تشخیص زود هنگام از عقب ماندگی ذهنی و معلولیت های بیماران پیشگیری خواهد کرد. استمرار در پیگیری حال بیماران اهمیت خیلی زیادی دارد.

عمر کودکان متابولیک

متاسفانه بیماری متابولیک انواع مختلفی را شامل می‌شود که هر کدام عوارض مربوط به خود را دارند. اجتناب از خوردن مواد غذایی و خوراکی ها برای کودک متابولیک خیلی دشوار است. در بسیار از مواقع فرد نمی تواند غذاهای معمولی مصرف کند و باید از غذاهای گران قیمت خارجی استفاده کند که گاها هزینه های خرید این نوع مواد غذایی برای خانواده ها سخت خواهد بود. بدن کودکان متابولیکی در مقابل هر نوع بیماری حتی سرماخوردگی ساده واکنش نشان می دهد. عمر این کودکان اغلب با توجه به نوع مقاومت بدن کودک دارد. تشخیص به موقع و نوع بیماری متابولیکی که کودک دارد تاثیر زیادی در طول عمر کودک خواهد داشت.

جمع بندی

بیماری های متابولیکی در چندین نوع وجود دارند که با علامت های مختلفی پدیدار می شود. گاهی تشخیص این بیماری خیلی دیر انجام می شود زیرا کودک به ظاهر هیچ مشکلی ندارد. این بیماری در کودکان ارثی بوده و از پدر یا مادر به ارث رسیده می شود. تشخیص به موقع و شروع درمان زود هنگام در بالا بردن کیفیت زندگی این افراد تاثیر زیادی دارد. بنابراین در بدو تولد غربالگری متابولیک را جدی بگیرید و برای این‌ کار به مراکز معتبری مراجعه کنید. همانطور که در کودکان آثار مخربی دارد برای بزرگسالان نیز دردسر ساز خواهد بود. با اصلاح سبک زندگی و مصرف غذاهای سالم و انجام فعالیت های بدنی می توان از شکل گیری این بیماری ها پیشگیری کرد.

متاسفانه دیابت از جمله بیماری هایی است که سن و سال نمی شناسد افراد مختلفی در رده های سنی متفاوتی به این بیماری مبتلا می شوند. دیابت در دو نوع یک و دو وجود دارد. در این نوع بیماری لوزالمعده قادر به تولید انسولین نیست یا بدن در مقابل انسولین واکنش نشان می دهد. در این حالت قند و گلوکز در بدن به انرژی تبدیل نمی شوند و با جمع شدن قند بیماری دیابت ایجاد می شود. کودکان بخش عظیمی از مبتلایان به دیابت را تشکیل می دهند. بیشترین آنها دچار دیابت نوع یک هستند.

بیماری دیابت در کودکان دلایل مختلفی دارد دیابت نوع دو بیشتر به دلیل رفتارهای اشتباه تغذیه ای و عدم ورزش کردن به وجود می آید. دیابت نوع یک ممکن است به دلیل دیابت بارداری در کودک به وجود بیاید. ولی کودکانی که تازه متولد شده نه دارای عادت های بد غذایی هستند و نه دارای استرس و تنش پس عمده ترین علت دیابت در کودکان ژنتیک و ارث است یا تغذیه نامناسب مادر در دوران بارداری بر روی این موضوع اثر گذار است. در ادامه این مبحث به علائم دیابت در کودکان و مشکلاتی که برای آنان به وجود می آید صحبت خواهیم کرد.

غربال گری کودکان

مهمترین چیزی که در درمان دیابت نقش دارد تشخیص به موقع دیابت است. این تشخیص به کمک غربال گری به خوبی مشخص می شود. غربال گری دیابت کودکان به صورت تخصصی انجام می شود. سطح گلوکز بدن از حالت عادی خود خارج می شود بدن از خود علامت هایی را به نمایش می گذارد. والدین گرامی در تشخیص به موقع دیابت کودکان نقش مهمی دارند. با تشخیص علامت های مختلفی که در بدن کودک وجود دارد جریان پیشگیری و درمان دیابت در آنها را هر چه سریعتر آغاز کنید. در هر سنی که احساس کردید فرزند شما دارای علائم دیابت است کودک را برای غربالگری دیابت ببرید و در مراکز معتبری این غربالگری را انجام دهید. پس تشخیص به موقع در درمان دیابت و کنترل آن تاثیر مطلوبی دارد.

تشخیص دیابت در کودکان

تشخیص دیابت در کودکان کاری دشوار است زیرا هیچ والدینی به این موضوع فکر نمی کنند که شاید کودک من دچار دیابت است. برای اینکه بتوانید تشخیص دهید که کودک دارای دیابت است یا خیر به این موارد دقت کنید. آیا کودک شما پر خور است؟  آیا کودک دارای استرس و تنش در مورد تکرر ادرار است؟ آیا بوی دهان کودک شبیه به بوی میوه آست؟ آیا در خون کودک خون می بینید؟ آیا عملکرد کلیه ها در کودک عادی می باشد؟ آیا کودک به طور دائم از گرسنگی رنج می برد و تشنه است و کاهش وزن محسوسی دارد؟ اگر کودک شما دارای چند مورد از این علائم است حتما برای تشخیص دقیق دیابت اقدام کنید و از طریق آزمایش خون از میزان دقیق دیابت آگاهی یابید.

آزمایش تشخیص دیابت در کودکان

گفتیم که با توجه به علامت های که در کودک به چشم می خورد باید کودک را برای آزمایش قند به مراجعه معتبری برد. آزمایش تشخیص دیابت در کودکان بسیار مهم است. در قدم‌ اول یک آزمایش ساده قند خون از کودک گرفته می شود که اگر در آن ۲۰۰ میلی گرم یا بیشتر قند در دسی متر باشد کودک دارای قند خون است. در این صورت برای تشخیص دقیق تر آزمایش دیگری بر روی او انجام می شود. تست هموگلوبین گلیکوزیه در گام بعدی از کودک گرفته می شود. میزان درصد خونی که به هموگلوبین چسبیده است را در سه ماهه اخیر نشان می دهد که اگر پنج و شش دهم درصد بیشتر باشد کودک دارای دیابت است.

آزمایش قند خون ناشتا یکی دیگر از این موارد است. کودک حداقل تا ۸ ساعت قبل نباید چیزی خورده باشد‌. اگر قند خون ۱۰۰ از دسی لیتر باشد نشان دهنده پیش دیابت است و حتما باید پیشگیری های لازم را انجام داد. اگر ۱۲۶ از دسی لیتر باشد که کودک به صورت صد در صد دارای دیابت می باشد. آزمایش A1C تست هموگلوبین بهترین و مورد اعتماد ترین نوع آزمایش است و درصد خطا در آن بسیار پایین است. با اصلاح سبک زندگی کودکان از ابتلای آنها به دیابت جلوگیری کنیم. مجموع این آزمایشات در آزمایشگاه انجام شده و به طور دقیق بیان می شود و برای دریافت دارو جواب برگه آزمایش را به پزشک معالج نشان دهید.

درمان دیابت کودکان

خیلی از مواقع کودک قبل از به دنیا آمدن و در دوران جنینی دارای قند خون ‌بالاست و با همین مشکل به دنیا می آید. متاسفانه تاکنون هیچ درمان قطعی برای از بین رفتن دیابت وجود ندارد اما می توان مرض قند را در اختیار خود قرار داد. حتما می پرسید چگونه؟ با اصلاح سبک زندگی و مصرف به اعتدال مواد قندی و کمتر گردن هیجانات و تنش می‌ توان این بیماری را در چنگال خود حفظ کرد. در کنار تمامی این موارد نیاز است که داروهایی را که پزشک داده است نیز مصرف نمود. از آنجایی که دیابت کودکان معمولا از نوع ۱ است در بیشتر مواقع نیاز به انسولین دارند و این موضوع تا آخر عمر با آنها همراه است.

والدینی که فرزندان انها انسولین مصرف می‌کنند باید کاملا هوشیار باشند و اطلاعات مناسبی به کودک خود بدهند تا در مواقع ضروری بتواند آنها را به کار ببندد. در دیابت نوع یک چون بدن نمی تواند از انسولین موجود در بدن استفاده کند نیاز است که به صورت روزانه انسولین تزریق گردد. معمولا کودکان به مواد شیرینی و قندی علاقه زیادی دارند در نظر داشته باشید که کودک مبتلا به دیابت باید از مصرف چنین خوراکی های اجتناب کند.

جمع بندی

تکرر ادرار، خستگی مفرط کودک، بی حالی، سوزن سوزن شدن دست و پای کودک، تشنگی زیاد و گرسنگی بالا و .. از علائم قند خون بالا می باشد. اگر به موقع به فکر درمان دیابت در کودک نباشید ممکن است دچار بیماری های قلبی و مغزی شود یا تاری دید و بیماری های چشمی را تجربه کند پس درمان و پیگیری در مورد میزان قند خون کودک اهمیت خیلی زیادی دارد. امید است مطالبی که ارائه دادیم حق مطلب را رسانده باشد و اطلاعات مفیدی را رسانده باشد. والدین گرامی در صورت دیدن هر گونه علامت دیابت در کودک به پزشک مراجعه کنید.